دستگاه های هواساز هایژنیک و غیر هایژنیک
دستگاههای هواساز به دو دسته اصلی هایژنیک (هوا ساز بیمارستانی یا بهداشتی) و غیر هایژنیک (هوا ساز معمولی) تقسیم میشوند که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شدهاند. در زیر به مقایسه و توضیح این دو نوع دستگاه میپردازیم:
۱. هواساز هایژنیک (بهداشتی – Hospital AHU)
این نوع هواساز برای محیطهای حساس مانند بیمارستانها، اتاقهای عمل، آزمایشگاهها، صنایع داروسازی و صنایع غذایی استفاده میشود و باید استانداردهای بهداشتی و کنترل آلودگی را رعایت کند.
ویژگیهای اصلی:
-
فیلتراسیون پیشرفته:
-
استفاده از فیلترهای HEPA (با راندمان ۹۹٫۹۷% برای ذرات بالای ۰٫۳ میکرون) یا ULPA برای حذف باکتریها، ویروسها و ذرات بسیار ریز.
-
معمولاً چندین مرحله فیلتراسیون (Pre-filter + HEPA) دارد.
-
-
جنس ضدزنگ و ضدعفونیشونده:
-
بدنه از استیل ضدزنگ (Stainless Steel) ساخته میشود تا در برابر خوردگی و رشد میکروارگانیسمها مقاوم باشد.
-
سطح داخلی صاف و بدون درز برای جلوگیری از تجمع آلودگی.
-
-
کنترل رطوبت و دما با دقت بالا:
-
قابلیت تنظیم دقیق رطوبت (معمولاً بین ۴۰% تا ۶۰%) برای جلوگیری از رشد قارچ و باکتری.
-
سیستمهای استریلکننده مانند لامپ UV یا ازن ژنراتور برای ضدعفونی هوا.
-
-
هواگیری یکطرفه (یکجهته):
-
طراحی به گونهای است که هوا از مناطق تمیز به سمت مناطق آلوده حرکت کند تا از انتشار آلودگی جلوگیری شود
-
کاربردها:
-
بیمارستانها (اتاق عمل، ICU، بخشهای عفونی)
-
صنایع داروسازی و بیوتکنولوژی
-
آزمایشگاههای میکروبیولوژی
-
صنایع غذایی و لبنی
۲. هواساز غیر هایژنیک (معمولی – Commercial AHU)
این نوع برای محیطهای عمومی مانند ادارات، مراکز تجاری، هتلها، سالنهای ورزشی و برخی صنایع استفاده میشود و نیازی به رعایت استانداردهای بهداشتی پیشرفته ندارد.
ویژگیهای اصلی:
-
فیلتراسیون معمولی:
-
فیلترهای اولیه (پری فیلتر) و ثانویه (کربن اکتیو یا فیلترهای کیسهای با راندمان متوسط).
-
معمولاً فیلتر HEPA ندارد مگر در موارد خاص.
-
-
جنس معمولی:
-
بدنه از گالوانیزه یا ورقهای رنگشده ساخته میشود.
-
طراحی ساده تر و هزینه کمتر نسبت به مدلهای هایژنیک.
-
-
کنترل ساده دما و رطوبت:
-
سیستمهای رطوبت زنی یا رطوبت گیری معمولی (بدون دقت بالا).
-
-
عدم نیاز به سیستم استریلکننده:
-
معمولاً از لامپ UV یا سیستمهای ضدعفونیکننده استفاده نمیشود.
-
-
انعطاف پذیری در طراحی:
-
امکان استفاده در سیستمهای تهویه مطبوع معمولی با کاربریهای مختلف.
-
کاربردها:
-
ساختمانهای اداری و تجاری
-
مراکز خرید و هتل ها
-
سالنهای ورزشی و سینماها
-
برخی صنایع غیرحساس مانند کارگاه های تولیدی
مقایسه کلی هواساز هایژنیک و غیر هایژنیک
| ویژگی | هواساز هایژنیک | هواساز غیر هایژنیک |
|---|---|---|
| فیلتراسیون | HEPA + پیشفیلتر | فیلترهای معمولی (پری فیلتر) |
| جنس بدنه | استیل ضدزنگ | گالوانیزه یا ورق رنگشده |
| ضدعفونی هوا | لامپ UV / ازن ژنراتور | ندارد |
| کنترل رطوبت/دما | دقیق (برای محیطهای حساس) | معمولی |
| هزینه | بسیار بالا | مقرونبهصرفه |
| استانداردها | ISO 14644 | استانداردهای عمومی تهویه مطبوع |
نتیجهگیری:
-
اگر در محیطی حساس به آلودگی میکروبی (مانند بیمارستان یا داروسازی) فعالیت دارید، هواساز هایژنیک ضروری است.
-
برای محیطهای عمومی و غیرحساس، هواساز غیر هایژنیک کافی است و مقرونبهصرفهتر میباشد.

